KONTAKT   I   REKLAMA   I   O NAS   I   NEWSLETTER   I   PRENUMERATA
Czwartek, 25 kwietnia, 2024   I   02:37:09 AM EST   I   Jarosława, Marka, Wiki

Polski król obchodził 70 urodziny w Central Park w Nowym Jorku

17 lipca, 2015

Pomnik Władysława Jagiełły stoi w nowojorskim centrum już od 1945 roku, oglądany codziennie przez tysiące mieszkańców miasta i turystów.

Jak jednak rzeźba znalazła się w tak prestiżowym miejscu?

 

Polskie podręczniki historii poświęcają bardzo dużo miejsca Władysławowi Jagielle. Wielki książę litewski oraz król polski jest symbolem początku epoki, w której Rzeczpospolita Obojga Narodów wyrosła na jedno z najsilniejszych państw ówczesnego świata. Współcześnie Jagiełło dobrze się kojarzy z bardziej prozaicznych przyczyn - jego portret został bowiem umieszczony przez Narodowy Bank Polski na banknocie stuzłotowym. 

Jagiełło był nośnym symbolem również dla przedwojennej polskiej dyplomacji. Polski król, który zwyciężył niemiecki zakon rycerski w jednej z największych średniowiecznych bitew, uosobienie dawnej potęgi państwa polskiego, miał witać gości polskiego pawilonu na Wystawie Światowej w Nowym Jorku. Rzeźbę stworzył jeden z najlepszych przedwojennych polskich rzeźbiarzy, Stanisław Kazimierz Ostrowski, autor projektu Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie.

Wystawa Światowa w Nowym Jorku została otwarta przez prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta 30 kwietnia 1939 roku na Flushing Meadows w dzielnicy Queens. Ówczesny ambasador Polski w Stanach Zjednoczonych hrabia Jerzy Potocki oraz konsul generalny RP w Nowym Jorku hrabia Sylwester Gruszka otworzyli polski pawilon kilka dni później - w 148. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. 

Niestety, państwo polskie w roku 1939 musiało szybko przejść od prezentowania swojej wspaniałej historii i dobrze rozwijającej się gospodarki do walki o przetrwanie. W kilka miesięcy po otwarciu Wystawy Światowej hitlerowskie Niemcy oraz Związek Sowiecki zaatakowały Polskę.

Upadek II Rzeczypospolitej spowodował, iż personel polskiego pawilonu, podobnie jak większość polskich dyplomatów, nie mógł powrócić do kraju. Znaczna część ekspozycji z pawilonu została przekazana Polish Museum of America w Chicago. 

Symbol dawnej Polski pozostał jednak w Nowym Jorku, zgodnie z wolą ówczesnego burmistrza Fiorello H. La Guardii oraz samych Polaków. 15 lipca 1945 roku pomnik został odsłonięty w nowej, prestiżowej lokalizacji - w Central Parku, na skraju Wielkiego Trawnika (Great Lawn), nieopodal Piątej Alei i Metropolitan Museum of Art. W uroczystości wziął udział jeden z ostatnich funkcjonujących oficjalnie dyplomatów II Rzeczypospolitej, konsul generalny RP w Nowym Jorku Kazimierz Krasicki. Było to prawdopodobnie ostatnie publiczne wystąpienie Krasickiego jako reprezentanta Polski - bowiem w tym samym czasie Stany Zjednoczone uznały komunistyczny rząd w Warszawie. 

Co ciekawe, schronienie w Nowym Jorku znalazł również sam twórca rzeźby - Stanisław Ostrowski, który zmarł w 1947 roku. 

Nowojorska Polonia doskonale zna to miejsce i co roku spotyka się pod pomnikiem na wielkanocnym śniadaniu. Wyróżniająca się specyficznym stylem rzeźba przedstawiająca króla Jagiełłę zwraca też uwagę wielu przechodniów, którzy zaintrygowani trudnym do wymówienia imieniem ‘Władysław’ mimowolnie poznają historię Polski - podczas spaceru po Central Parku


Consulate General of the Republic of Poland in New York
233 Madison Avenue, New York, NY 10016
Tel: 646-237-2100, Fax: 646-237-2116
Telefon alarmowy: 917-520-0032
e-mail: nowyjork.kg.sekretariat@msz.gov.pl

Okręg konsularny Konsulatu Generalnego RP w Nowym Jorku obejmuje Connecticut, Delaware, Maine, Massachusetts, New Hampshire, New Jersey, Nowy Jork, Ohio, Pensylwanię, Rhode Island, Vermont.